Vanaf 1 januari 2014 gaan de Nederlandse grenzen open voor
Bulgaarse en Roemeense arbeidsmigranten. Wat betekent dit voor hun
mensenrechten?
Wat speelt er?
Mensenrechten gelden voor iedereen in Nederland. Dat
betekent ook voor Bulgaarse en Roemeense werknemers waarvoor vanaf 1 januari
2014 de grenzen open zijn. Toch zijn werknemers uit Bulgarije en Roemenië in
Nederland niet zeker van hun mensenrechten. Ze hebben bijvoorbeeld te maken met
te lage beloningen, te lange werkdagen, onveilige arbeidsomstandigheden en te
dure (gedwongen) huisvesting en discriminatie. De Commissie LURA heeft hier in
2011 uitgebreid onderzoek naar gedaan. Ook het College heeft de problematiek
bestudeerd en publiceerde in april 2013 zijn rapport ‘Poolse arbeidsmigranten
in mensenrechtenperspectief’.
Vermoedelijk zal het aantal Bulgaarse en Roemeense migranten
in Nederland vanaf 1 januari 2014 toenemen. Met hoeveel is onduidelijk, maar
het Centraal Planbureau heeft een schatting gedaan van 6.000 personen (bron).
Vanaf 1 januari 2014 hebben alle Bulgaren en Roemenen het recht op vrij verkeer
van werknemers. Dit betekent dat zij in dienst kunnen treden bij een
Nederlandse werkgever, zonder dat de werkgever een tewerkstellingsvergunning hoeft aan te
vragen. Tot 1 januari 2014 was dat wel het geval. Het UWV verstrekte alleen
tewerkstellingsvergunningen als bleek dat voor het uit te voeren werk geen
Nederlanders of andere EU-onderdanen beschikbaar zijn.
Met het opheffen van de beperkingen in het recht op vrij
verkeer van werknemers, krijgen Bulgaren en Roemenen een zelfde positie op de
Nederlandse arbeidsmarkt als andere EU-onderdanen, met uitzondering van de
Kroaten. Al sinds 2007 hebben Bulgaren en Roemenen het recht om als
zelfstandige in Nederland te werken (vrij verkeer van diensten) en om in
Nederland te verblijven (vrij verkeer van personen).
Discussie
Met het opheffen van de beperkingen in het vrije verkeer van
Bulgaarse en Roemeense werknemers is er in Nederland discussie ontstaan over de
negatieve aspecten van het vrije werknemersverkeer. Belangrijke thema’s in deze
discussie zijn oneerlijke concurrentie,
verdringing en huisvesting. De minister van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid heeft Code Oranje afgekondigd en wil in EU-verband oplossingen
vinden voor de negatieve aspecten. Gemeenten zoals Rotterdam en Den Haag zoeken
naar oplossingen voor de huisvestingsproblematiek.
Mensenrechten
Uit het rapport ‘Poolse arbeidsmigranten in
mensenrechtenperspectief’ blijkt dat de verwezenlijking van mensenrechten voor
arbeidsmigranten geen vanzelfsprekendheid is. Onder meer in het geding zijn het
verbod van discriminatie (art. 14 EVRM, art. 26 IVBPR), het recht op
behoorlijke arbeidsvoorwaarden en –omstandigheden (art. 6 en art. 7 IVESCR) en
het recht op een adequate levensstandaard (art. 11 IVESCR).
(bron: https://mensenrechten.nl)