Bulgaren claxonneren veel en rijden, zeker naar Amerikaanse
maatstaven, ruig (veel verkeersongelukken). Voetgangers moeten uitkijken.
De Bulgaren zijn m.n. onder gelijken een expressief en
levendig volk dat sterk in het hier & nu leeft, emoties toont en veel
lichaamstaal gebruikt. De lichaamsafstand is klein.
Men praat veel en graag. De toon varieert sterk. Heftige
gesprekken hoeven beslist geen ruzie te betekenen.
In eigen land is men zeker op het platteland sociaal,
vriendelijk, geïnteresseerd en gastvrij naar jongeren uit het buitenland.
In het Bulgaars betekent nee schudden ja en ja knikken nee. Wie
in BG buitenlands praat houdt echter vaak wel rekening met de omgekeerde code.
In 2012 sprak rond 25% van de Bulgaren Engels (m.n.
jongeren) of Russisch (veel ouderen) en 8% Duits. M.n. jongeren vinden het leuk
om Engels te oefenen.
Op straat wordt bij onbekenden oogcontact dat langer dan een
seconde duurt vermeden, maar bij gesprekken kijkt men elkaar wel aan.
Men groet bijv. passanten of iemand die achter een kraampje
staat vaak, bijv. met "dobar den" (goedendag) of bij jongeren
"kak sté" (hoe is het?). Het kan echter zijn dat iemand achter de
kassa raar opkijkt van een praatje (dat is in BG niet zo de gewoonte).
Via Bulgarian zijn frasen in het Bulgaars te vinden
(aanklikken voor de uitspraak). Ook pogingen kweken goodwill.
Vooral te midden van of tegenover vreemden behoort men zich
bescheiden op te stellen. Westerse buitenlanders die rijkdom etaleren wordt
dikwijls een poot uitgetrokken.
Respect voor ouderen is een belangrijke waarde. Ook
volwassenen staan vaak op voor ouderen wanneer er weinig plek is. Velen
koppelen ouderdom aan wijsheid. Van de oudste persoon worden besluiten verwacht
waar de groep het meeste baat bij heeft.
Familiewaarden staan hoog aangeschreven. De familiebanden
gaan op het platteland door tot op het niveau van achterneven/nichten. De vader
wordt gezien als familiehoofd.
Vooral op het platteland leven vaak meerdere generaties
onder één dak. Hier zijn grote netwerken die elkaar steunen en helpen maar ook
elkaars leven controleren norm.
Titels worden gebruikt om respect uit te drukken in de
betreffende situaties. Op straat is een prof echter meestal gewoon meneer (behalve
bij uitzonderlijke beroemdheden).
Ook onder familie en goede vrienden hoeven titels etc. niet
meer. Titels gaan niet over op een levenspartner. Deze wordt op eigen merites
beoordeeld.
Persoonlijke relaties en vertrouwen zijn wel erg belangrijk
en voor het opbouwen ervan neemt men de tijd. Men heeft het liefst vrienden als
zakenpartner.
In Bulgarije is naast
het vermijden van onzekerheid het voor wat, hoort wat principe belangrijk.
Corruptie (geld toestoppen) kan soms voorkomen bij politie
en in publieke ziekenhuizen (in privéklinieken minder). Een internationale
zorgpas is geldig.
(bron: www.culturescope.nl)
