Ook de extra maatregelen voor de sociale fraudebestrijding
steunen op het Actieplan Fraudebestrijding 2012-2013. Om sociale fraude aan te
pakken zet de regering in op een betere detectie, een grotere pakkans en een
strengere en effectievere bestraffing. Deze aanpak moet vooral ontradend
werken. Er wordt extra personeel aangeworven bij de administraties om de
gerichte antifraudemaatregelen snel en efficiënt te kunnen uitvoeren. Meer
kruising en uitwisseling van gegevens zijn cruciaal voor de verschillende diensten
die met fraudebestrijding te maken hebben. Die werkwijze leverde vorig jaar
recordresultaten op die dit jaar minstens geëvenaard zullen worden.
Betere preventie van sociale fraude
Bestrijden van uitkering– en bijdragefraude met
beëindigingsvergoedingen
De huidige regeling van beëindigingsvergoedingen is
bijzonder complex en incoherent. De ontslagvergoeding waarop een lid van een
ondernemingsraad recht heeft is bijvoorbeeld onderworpen aan RSZ-bijdragen en
niet cumuleerbaar met een werkloosheidsuitkering. De ontslagvergoeding waarop
bijvoorbeeld een zwangere werkneemster, ontslagen omwille van haar
zwangerschap, recht heeft is dan weer vrijgesteld van bijdragen en wél
cumuleerbaar met een werkloosheidsuitkering. In totaal bestaan er een dertigtal
verschillende ontslagvergoedingen, maar zonder objectieve criteria die bepalen
waarom de ene wel en de andere niet onderworpen is aan bijdragen, net zomin als
waarom de ene vergoeding wel en de andere niet cumuleerbaar is met uitkeringen.
Onderhandelingen in ontslagdossiers kunnen tot optimalisatie
van het systeem leiden, door de vergoeding kunstmatig zo te kwalificeren dat er
geen bijdragen op moeten worden betaald en ze cumuleerbaar is met een
werkloosheidsuitkering.
De nieuwe regeling wil een uniforme behandeling van alle
ontslagvergoedingen, zowel wat betreft de erop verschuldigde bijdragen als wat
betreft de cumulatie met sociale uitkeringen. De wijziging wordt ingevoerd na
overleg met de sociale partners.
Controle van fictieve aansluitingen
Buitenlanders die zich in ons land als zelfstandige willen
vestigen moeten bij de sociale verzekeringsfondsen een specifiek attest
aanvragen om een verblijfsvergunning te kunnen krijgen. Dat attest kan
misbruikt worden om een verblijfsvergunning en indirect een leefloon van het
OCMW te krijgen. Het gebeurt dat personen zonder een beroepsactiviteit zich
toch bij een sociaal verzekeringsfonds aansluiten als zelfstandige. Vaak hebben
ze geen sociale bijdragen betaald of hiervoor uitstel verkregen.
Om dergelijke praktijken te voorkomen vraagt het sociale
verzekeringsfonds nu al om een vragenlijst in te vullen aan al wie het
specifiek attest vraagt. Op basis van die vragenlijst gebeurt een eerste
controle op de echtheid van de zelfstandigenactiviteit. Die controle heeft al
gezorgd voor een daling van het aantal frauduleuze aansluitingen als
zelfstandige, vaak door Oost-Europeanen.
De maatregel wordt nu nog versterkt. Om dat specifiek attest
voor een verblijfsvergunning te krijgen moet de aanvrager de vragenlijst binnen
de 15 dagen volledig ingevuld, gedateerd en ondertekend terugbezorgen. Gebeurt
dat niet correct, zal het sociale verzekeringsfonds de aansluiting tot het
zelfstandigenstelsel ambtshalve schrappen. Wordt het attest wel correct
teruggestuurd, dan zal het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der
Zelfstandigen (RSVZ) dit controleren. Het RSVZ zal zich dan binnen de 3 maanden
uitspreken over de beroepsactiviteiten van de aanvrager. Als blijkt dat er geen
werkelijke beroepsactiviteit is, dan zal het RSVZ het sociale verzekeringsfonds
vragen om de aansluiting te schrappen. Het RSVZ informeert ook de Dienst voor
Vreemdelingenzaken (DVZ).
Met deze maatregel wordt de illegitieme toegang tot het
zelfstandigenstelsel moeilijker gemaakt en beter gecontroleerd. Dit moet leiden
tot minder fictieve aansluitingen en minder onterecht toegekende leeflonen.
Vanaf 1 januari 2013 zal binnen het RSVZ een koepel
‘Controle’ een meer diepgaande controle uitvoeren in sectoren waar nieuwe
vormen van fraude worden vastgesteld. Deze koepel verenigt alle
verantwoordelijke diensten voor het toezicht op de uitvoering van de
verplichtingen van het sociaal statuut. Bij het RSVZ zal nieuw personeel
aangeworven worden om de uitvoering van bovenstaande maatregelen mogelijk te
maken.
Betaling eerste bijdrage en toekenning van sommige
uitkeringen
Sinds 1 april 2010 is elke zelfstandige verplicht zich aan
te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds op de eerste dag van zijn
activiteit. Per kwartaal moet de zelfstandige zijn sociale bijdragen aan het
fonds betalen. In ruil daarvoor heeft de zelfstandige recht op gezinsbijslagen,
ziekte-, moederschaps- en invaliditeitsverzekering, pensioen en
faillissementsverzekering. De zelfstandige geniet deze rechten meteen van bij
zijn aansluiting bij het fonds, ook zonder al bijdragen te hebben betaald.
Personen die geen zelfstandige activiteit uitoefenen kunnen hier misbruik van
maken door zich bij een sociaal verzekeringsfonds aan te sluiten, enkel om
uitkeringen te verkrijgen.
Starters zonder vaste verblijfplaats in België zullen hun
eerste bijdrage verschuldigd zijn binnen dezelfde termijn die momenteel geldt
(einde van het eerste kwartaal met mogelijkheid van uitstel).
Socialezekerheidsrechten, vooral geneeskundige verzorging en gezinsbijslagen,
zullen echter pas vanaf de eerste effectieve betaling worden geopend. Indien
een frauduleuze aansluiting zou worden vastgesteld, moet de genieter naast de
betaling van een administratieve geldboete ook de achterstallige eerste
bijdrage betalen.
(Copyright http://www.crombez.belgium.be)
