Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 1 A
2513 AA S GRAVENHAGE
2513AA22XA
Datum
Betreft Aanpak Malafide Uitzendbureaus
Pagina 1 van 3
Postbus 90801
2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
T 070 333 44 44
F 070 333 40 33
www.rijksoverheid.nl
Onze
referentie
O/AMU/2012/3697
Op 29 september 2011 is het rapport van de Tijdelijke
commissie Lessen uit Recente Arbeidsmigratie (LURA) uitgebracht (Kamerstukken
II 2011/12, 32 680, nr. 4). Eén van de aanbevelingen die de commissie LURA
heeft gedaan was om het aantal malafide uitzendbureaus aan te pakken. Ik heb
deze uitdaging opgepakt en ben het project Aanpak Malafide Uitzendbureaus (AMU)
gestart. In het debat op 7 februari jl. over het rapport van de commissie LURA
heb ik toegezegd u te informeren over de aanpak (Kamerstukken II 2011/12, 29
407, nr. 132). Met deze brief geef ik gevolg aan deze toezegging.
De malafide uitzendbureaus zorgen, ondanks alle inspanningen
die al gedaan zijn, nog steeds voor veel problemen. Zij maken grote winsten ten
koste van de overheid en bonafide uitzendbureaus en maken misbruik van hun
werknemers. Hierbij wordt dikwijls gebruik gemaakt van ronselaars, malafide
tussenpersonen en grensoverschrijdende constructies. Hun handelen gaat vaak
gepaard met illegale tewerkstelling, belasting- en premiefraude en
onderbetaling. Het kabinet wil niet toestaan dat de werking van de arbeidsmarkt
zo wordt verstoord en dat bonafide uitzendbureaus uit de markt gedrukt worden
door oneerlijke concurrentie.
Ik zet me al langer in voor de aanpak van deze problematiek.
Onder andere met het wetsvoorstel “Registratieplicht intermediairs die
arbeidskrachten ter beschikking stellen” (Kamerstukken II 2011/12, 32 872).
Daarnaast sturen de Staatssecretaris en ik binnenkort het wetsvoorstel
“Aanscherping, handhaving en sanctiebeleid SZW wetgeving” aan uw Kamer toe.
Hierin wordt onder meer geregeld dat de boetes voor illegale tewerkstelling en
onderbetaling fors verhoogd worden en dat het werk in ondernemingen van notoire
overtreders kan worden stilgelegd.
Projectaanpak
In de periode tot 31 december 2013 wil ik met het project
AMU forse klappen uitdelen aan het malafide deel van de uitzendbranche.
Samenwerking is hiervoor cruciaal. Dat doe ik met mijn collega’s van Financiën,
Veiligheid en Justitie, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en
Buitenlandse Zaken. Ook de private partijen betrek ik hier nadrukkelijk bij. De
departementen, gemeenten, de Kamer van Koophandel en de Belastingdienst zijn
samen met de werknemers- en werkgeversorganisaties en de partijen die betrokken
zijn bij de private handhaving in de branche, zoals de Stichting Normering
Arbeid (SNA) en de Stichting Naleving Cao voor Uitzendkrachten (SNCU),
vertegenwoordigd in een reflectiegroep. Al deze partners zijn nodig om
gezamenlijk de branche weer op orde te krijgen. Zij hebben het belang daarvan
onderkend en hun medewerking toegezegd.
In het project kies ik voor een specifieke aanpak via twee
nauw met elkaar verbonden sporen: handhaving en beleid. Op het gebied van
handhaving wordt al veel gedaan om malafiditeit in de uitzendsector aan te
pakken. De Inspectie SZW besteedt jaarlijks circa 15% van de
inspectiecapaciteit van de directie Arbeidsmarktfraude aan de aanpak van
uitzendbureaus. Ook de directie Opsporing zet in 2012 flinke capaciteit in op
de bestrijding van vormen van criminaliteit ter bestrijding van
arbeidsuitbuiting en voor de aanpak van illegaliteit. Beide thema’s zijn vooral
gerelateerd aan sectoren waarbij relatief veel uitzendbureaus en malafide
faciliteerders betrokken zijn. In het project AMU is daar bovenop nu een
speciaal handhavingsteam opgezet binnen de Inspectie SZW. Dit
multidisciplinaire team bestaat uit 12 inspecteurs en rechercheurs die volledig
zijn vrijgesteld voor de aanpak van malafide uitzendbureaus. Zij worden
ondersteund door analisten die zorgen voor een gedegen sectoranalyse en de
benodigde risicoanalyses. Om maximale slagkracht te bereiken wordt intensief
samengewerkt met de ketenpartners, zoals de Belastingdienst, gemeenten en het
Openbaar Ministerie. Door deze bundeling van analyse, bestuursrechtelijke en
strafrechtelijke middelen, kunnen we tegen elk malafide bureau de juiste
middelen inzetten. Dit varieert van het opleggen van boetes of het inzetten van
strafrechtelijke bevoegdheden tot aan een Strafrechtelijk Financieel Onderzoek
(SFO) waarmee de onrechtmatig verkregen winsten van de overtreder afgenomen
kunnen worden.
Vanuit het beleid analyseren we de huidige wet- en regelgeving en de genomen maatregelen om te bezien welke aanvullende maatregelen nodig en mogelijk zijn. Daarbij kijken we ook naar de plannen en de keuzes die in het verleden zijn gemaakt en de mate waarin die succesvol zijn geweest. We sluiten bij deze aanpak niets uit en kijken naar de hele keten: niet alleen de uitzendbureaus, maar ook de inleners, de doorleners en de andere malafide tussenpersonen en bemiddelaars die het mogelijk maken dat de malafide bureaus kunnen bestaan. We werken plannen uit om overtreders harder in hun portemonnee te treffen door de winsten uit hun malafide praktijken af te pakken. Dit is in lijn met de door uw Kamer aangenomen motie Van den Besselaar over malafide uitzendbureaus (32 680, nr. 24 gewijzigd). We onderzoeken ook of de herinvoering van de vergunningplicht bijdraagt aan een effectievere aanpak van de problemen. Zoals toegezegd in het Kamerdebat over het wetsvoorstel Registratieplicht, zal ik u hieromtrent voor de zomer informeren.
Vanuit het beleid analyseren we de huidige wet- en regelgeving en de genomen maatregelen om te bezien welke aanvullende maatregelen nodig en mogelijk zijn. Daarbij kijken we ook naar de plannen en de keuzes die in het verleden zijn gemaakt en de mate waarin die succesvol zijn geweest. We sluiten bij deze aanpak niets uit en kijken naar de hele keten: niet alleen de uitzendbureaus, maar ook de inleners, de doorleners en de andere malafide tussenpersonen en bemiddelaars die het mogelijk maken dat de malafide bureaus kunnen bestaan. We werken plannen uit om overtreders harder in hun portemonnee te treffen door de winsten uit hun malafide praktijken af te pakken. Dit is in lijn met de door uw Kamer aangenomen motie Van den Besselaar over malafide uitzendbureaus (32 680, nr. 24 gewijzigd). We onderzoeken ook of de herinvoering van de vergunningplicht bijdraagt aan een effectievere aanpak van de problemen. Zoals toegezegd in het Kamerdebat over het wetsvoorstel Registratieplicht, zal ik u hieromtrent voor de zomer informeren.
Versterking zelfregulering
Ik versterk ook de zelfregulering in de uitzendbranche. De
branche kent een systeem van private certificering. Uit cijfers van de
Inspectie SZW blijkt echter dat verschillen in aantallen overtreders tussen
gecertificeerde en niet-gecertificeerde uitzendbureaus niet groot is. Dit toont
het belang aan van versterking van de zelfregulering door de uitzendbranche.
Het wetsvoorstel Registratieplicht draagt hier ook nadrukkelijk aan bij. Met
dit wetsvoorstel worden de mogelijkheden van gegevensuitwisseling uitgebreid,
waardoor de malafide uitzendbureaus beter kunnen worden aangepakt. Na
registratie worden uitzendbureaus uitgenodigd om zich te laten certificeren.
Als zij niet op deze uitnodiging ingaan is dat een signaal voor controlerende
en handhavende instanties. Aanvullend ga ik bezien hoe de wettelijke
bevoegdheden voor gegevensuitwisseling maximaal benut kunnen worden. In het
project AMU wil ik zo beoordelen of deze maatregelen voldoende zijn of dat er
nog meer nodig is. Hierover ga ik op korte termijn in gesprek met de branche.
Grensoverschrijdende samenwerking
Met het project versterk ik ook de internationale
samenwerking. Dit gebeurt bijvoorbeeld al door het verbindingsbureau dat in het
kader van de Detacheringsrichtlijn is ondergebracht bij de Inspectie SZW. Via
dit bureau wisselt de Inspectie SZW informatie uit met andere lidstaten. Zo
worden werkgevers aangepakt die met grensoverschrijdende (uitzend)arbeid de
wet- en regelgeving overtreden. Recente initiatieven zijn gericht op
samenwerking tussen de Inspectie SZW en Bulgaarse opsporingsinstanties voor de
opzet van een Joint Investigation Team (JIT). Hierbij wordt samengewerkt met
Europol. Verder zijn er diverse samenwerkingsovereenkomsten gesloten, zoals
recentelijk met de Vlaamse overheid waarmee ik een Memorandum of Understanding
(MoU) heb ondertekend. Grensoverschrijdende samenwerking is noodzakelijk
vanwege de herkomst van slachtoffers en criminelen en om onrechtmatig verkregen
voordeel af te pakken.
Meldpunt AMU
Het is belangrijk dat burgers en bonafide bedrijven hun
meldingen over malafide uitzendbureaus bij één centraal meldpunt kwijt kunnen.
Daarom heb ik het Meldpunt AMU ingesteld. Het is een nieuw (gratis)
telefoonnummer: 0800-5151. Dit is voor alle klachten over malafide
uitzendbureaus, hun inleners en tussenpersonen. Melden kan telefonisch, per
post of via internet. Via de website van de Inspectie SZW (www.inspectieszw.nl)
kunnen meldingen digitaal worden doorgegeven. Bij het Meldpunt kan ook anoniem
worden gemeld. Alle meldingen zullen worden gebruikt om de informatiepositie
ten aanzien van malafide uitzendbureaus te versterken. Ik zal het Meldpunt AMU
actief onder de aandacht brengen door gerichte voorlichting aan werkgevers,
werknemers en potentiële slachtoffers die in aanraking kunnen komen met malafide
uitzendbureaus.
Ten slotte
Vanzelfsprekend kunnen we niet toestaan dat de werking van
de arbeidsmarkt door de malafide uitzendbureaus wordt verstoord, dat mensen
worden uitgebuit en onderbetaald, dat premies en belastingen niet worden
afgedragen en dat de bonafide werkgevers vanwege oneerlijke concurrentie uit de
markt gedrukt worden. Met alle publieke en private partners werk ik samen om de
noodzakelijke resultaten te bereiken.
Ik zal u via een halfjaarlijkse rapportage op de hoogte
houden van de voortgang van het project AMU.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,